طراحی و اجرای مقاوم سازی و بهسازی لرزه‌ای ساختمان

مقاوم سازی چیست؟ مقاوم سازی ساختمان چگونه می باشد؟

طراحی مقاوم سازی ساختمان و بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌ ها یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه برای کاهش خسارات ناشی از زلزله و ازجمله مهم‌ترین اقداماتی است که می‌تواند جان و مال مردم را در برابر خطر زلزله حفظ کند. بهسازی لرزه‌ای سازه به معنای اعمال تغییرات و اصلاحات در ساختار و مصالح ساختمان‌ها است که باعث افزایش مقاومت سازه آن‌ها در برابر نیروهای لرزه‌ای شود.

به چه علت به مقاوم سازی ساختمان نیاز داریم؟

دوست عزیز اگر به هر علتی قسمتی یا تمام سازه یا ساختمان شما دچارمشکلاتی شده و به‌همین دلیل نیاز به عملیات مقاوم سازی دارد و این موضوع نگرانی و چالش ذهنی برای شما ایجاد نموده است، اصلا نگران نباشید. قطعا چالش‌ها و مشکلات ایجاد شده در ساختمان شما، مسئله پرتکرار و قابل حل توسط تیم‌های مهندسی و اجرایی شرکت بتن برش تهران و شرکت مهندسین مشاور برنا بهینه تدبیر می باشد. جالب است که بدانید روزانه تعداد زیادی از دارندگان و یا استفاده‌کنندگان از انواع ساختمان‌هایی با کاربری مسکونی، تجاری و صنعتی با انواع اسکلت‌های بتنی، اسکلت های فلزی و یا بنایی با هر ابعاد و اندازه‌ای ما تماس گرفته و در مورد موضوعاتی مشابه مشکلات ساختمانی شما از ما مشاوره رایگان می‌گیرند. بنابراین بدون هرگونه تردیدی سوالات و ابهامات خود در زمینه هرگونه ضعف، ترک‌خوردگی در اجزای سازه، نشست زیر فونداسیون یا دیواره، افزایش یا کاهش ارتفاع طبقه، خیز بیش از حد در تیر و یا سقف، ایرادات مقاومت فشاری بتن و یا نیاز به تغییرات در کاربری، افزایش تعداد طبقات درسازه خود با ما تماس گرفته و از خدمات مشاوره استفاده نمایید.

مشاورین شما در شرکت مهندسین مشاور برنا بهینه تدبیر از نخبگان و متخصصان صنعت ساختمان بویژه زمینه تخصصی مقاوم سازی و بهسازی لرزه‌ای با مدارک تحصیلی دکترای مهندسی زلزله یا سازه از بهترین دانشگاه‌های تهران هستند که در طی مراحل مختلف ارزیابی و ایرادیابی، کنترل و مدلسازی و در نهایت ارائه طرح مقاوم سازی بهینه (مقاوم و استاندارد، اقتصادی و اجرایی) در کنار شما خواهند بود. مزیت بسیار مهم در استفاده از این خدمات مشاوره هلدینگ این است که بدلیل رفتار تعاملی طراحان مقاوم سازی شرکت برنا بهینه تدبیر با مجریان شرکت بتن برش تهران و همچنین حضور فعال متخصصین در کارگاهای اجرایی، طرح‌های ارایه شده کاملا بر اساس اصول استاندارد مهندسی، اجرایی، ایمن و اقتصادی خواهند بود.

از سوی دیگر اجرای طرح مقاوم سازی ارایه شده توسط بازوی اجرایی هلدینگ، اعضای اجرایی آموزش دیده شرکت بتن برش تهران در کنار تجهیزات متعدد و بروز این صنعت، منجر به پیاده سازی طرح مقاوم سازی با بالاترین کیفیت و تعهد و ضمانت‌های اجرایی برای کارفرمایان محترم خواهد بود. از سوی دیگر بدلیل داشتن نظارت تیم فرایند کنترل پروژه بر مجریان طرح، پیشرفت و اتمام پروژه‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن مطابق برنامه زمانبندی ارایه شده و با کمترین آسیب دیدگی بر روی سازه موجود تضمین می‌شود. اجرای تمام مراحل فوق به منظور کسب رضایت کامل مراجعه کنندگان و کارفرمایان محترم توسط تمامی اعضای هلدینگ با افتخار تضمین می‌شود.

به منظور داشتن دید بهتر در خصوص کل فرایند مقاوم سازی بهتر است بدانید که، در اکثر اوقات نیاز به خدمات مقاوم سازی بدلیل اشتباهات رایج در مرحله طراحی، اجرا و یا استفاده از مصالح کم کیفیت و یا در برخی موارد ایرادات اجرایی در فرایند ساخت ساختمان مجاور ملک در مرحله گودبرداری و … می باشد. در مرحله اجرای مقاوم‌سازی بدلیل اینکه اعضای اصلی ساختمان در شرایطی ضعیف‌تر از حد مورد نیاز خود در شرایط عادی هستند، میبایست نهایت دقت در انتخاب شیوه و تکنیک مقاوم‌سازی و همچنین اجرای آن توسط مجری مقاوم سازی بکار گرفته شود. در غیر اینصورت سازه در شرایط غیر قابل بازگشت قرار خواهد گرفت که سوای افزایش احتمال بروز آسیب‌دیدگی‌های جانی و مالی، حتی صرف هزینه بسیار زیاد نیز نخواهد توانست قابلیت کاربری را به سازه بازگرداند.

متاسفانه باید گفت که در صورت عدم دسترسی به خدمات مشاوره و اجرای با کیفیت در زمینه مقاوم‌سازی، یکی از گزینه‌های پیش روی مالکان تخریب کامل سازه خواهد بود که به معنی از دست رفتن هزینه‌های گزاف و زمان صرف شده جهت طراحی و اجرای سازه (شامل اسکلت، تیغه چینی، نازک کاری، نما، تاسیسات …) می‌باشد. نتیجه مجددا تاکید می نماییم در صورتیکه پول، زمان و اعتبار شما برایتان مهم است و مسلما هم مهم هست حتما در انتخاب طراح و مجری مقاوم سازی و مصالح مصرفی حداکثر دقت و تحقیقات را داشته باشید چرا که استفاده از خدمات مقاوم سازی ارزان لزوما به معنای کاهش هزینه کلی شما نخواهد بود و بلعکس می‌تواند آن را تا چندین برابر افزایش دهد.

کارفرما و دوست عزیز، در صورتی که همچنان ابهاماتی در خصوص ایرادات ساختمان خود و یا مفهوم کلی و روند مقاوم‌سازی دارید، از شما درخواست داریم که هم‌اکنون با کارشناسان ما تماس بگیرید و یا از طریق دکمه “درخواست استعلام” مشخصاتتان را ارسال نموده تا متخصصان ما در اسرع وقت با شما تماس حاصل نمایند. نهایت سعی خود را خواهیم کرد تا امکان ارزیابی و مقایسه خدمات خود را با سایر شرکت فعال در این زمینه را برای شما فراهم نماییم تا راحت‌تر و مطمئن‌تر تصمیم بگیرید.

لازم به ذکر است که کارشناسان متخصص ما با کمال میل پذیرای تماسهای شما کارفرمایان عزیز جهت ارائه مشاوره بصورت کاملا رایگان می باشند.

ما به شما اطمینان میدهیم :

• مناسب ترین و بهینه ترین طرح مقاوم سازی را با رعایت ملاحظات (اقتصادی، فنی، اجرایی و زمان)ارائه نماییم؛
• مناسب ترین قیمت اجرای مقاوم سازی را نسبت به کیفیت اجرا و متریال تخصصی ارائه نماییم؛
• در سریع ترین زمان ممکن (با توجه به محدودیتهای پروژه) خدمات طرح و اجرا را با بالاترین کیفیت ارائه نماییم؛
• گارانتی، تضمین و تاییدیه معتبر ارائه نماییم.

مشکل و نیاز خود را در زمینه‌های نظیر ترک خوردگی در اعضای سازه (تیر، ستون، سقف، دیوار و فونداسیون)، ایجاد خیز بیش از حد در تیرها و سقف‌ها و ترک خوردگی نازک کاری ناشی از آن، نشست زیر فونداسیون و ترک خوردگی در دیواره‌های اطراف آن، عدم تطابق ابعاد و هندسه تیر، ستون، سقف و دیواره اجرا شده با نقشه‌های مصوب، کاهش مقاومت فشاری نمونه بتن و کمبود مقاومت مورد انتظار بتن، تغییرات کاربری ساختمان و تغییرات بارگذاری ناشی از آن، تغییرات پلان و نیاز به جابجایی، کاهش و یا افزایش المان‌های باربر تیر، ستون، بادبند و یا دیوار برشی، تغییرات ناشی از ایجاد بازشو و اپنینگ در دیوار برشی بتن مسلح، ایجاد در و یا پنجره در المان باربری قدیمی، احداث کنسول بر روی سازه موجود، اضافه کردن طبقات به ساختمان فعلی و مقاوم سازی آن، افزایش ارتفاع طبقه بدلیل اجرای ستون‌های بلندتر، ایجاد ستون کوتاه بدلیل ایرادات اجرایی، از بین رفتن کاور بتنی روی میلگرد ناشی از ضربه خوردگی، خوردگی و زنگ‌زدگی در قطعات فلزی ساختمان (میلگردها و قطعات نصب شده در اسکلت بتنی و یا تیر ،ستون و بادبند‌های اسکلت فلزی)،

قرارگیری در شرایط محیطی سخت و خشن، ترک‌خوردگی و یا تخریب دیواره ساختمان در مجاورت گودبرداری همسایه، نیاز به افزایش کارایی ساختمان قدیمی و افزایش عمر مفید آن، تقویت ساختمان‌های بنایی بدلیل استفاده از مصالح کم مقاومت، عدم وجود سیستم باربری ثقلی و لرزه‌ای در ساختمان نظیر کلاف‌های افقی و عمودی بتنی مسلح، طراحی انواع اتصال اعضای فلزی به بدنه بتنی سازه، طراحی و ساپورت گذاری تاسیسات، احداث تیر، ستون و یا دیوار برشی جدید در سازه موجود، استفاده از لایه FRP بر روی المان‌های موجود سازه، نحوه کاشت میلگرد در فونداسیون، تیر، ستون و یا سقف سازه، اجرای ژاکت فلزی و یا ژاکت بتنی اطراف تیر و ستون، برش قطعات بتنی مسلح به همراه مهار و حما آنها، ایجاد بازشو و اپنینگ در سقف بدلیل نصب آسانسور و یا پله برقی، نصب انواع تجهیزات صنعتی و دوار بر روی سازه موجود و بررسی تاثیرات دینامیکی آن، افزایش ابعاد فونداسیون و یا عمق آن جهت افزایش قابلیت باربری آن و …را با ما مطرح نمایید تا بهترین راهکارها و گزینه ها با رعایت ملاحظات اقتصادی، اصول استاندارد و آیین نامه ای، زمان و انرژی به شما کارفرمایان عزیز ارائه نماییم.

بهسازی لرزه‌ای ساختمان به چه منظور انجام می گیرد؟

بهسازی لرزه‌ای می‌تواند به‌صورت پیشگیرانه یا پس از وقوع زلزله انجام شود. در حالت پیشگیرانه، ساختمان‌های قدیمی و فرسوده و سازه های بنایی که به دلایلی ازجمله ایرادات موجود در فرایند طراحی، احداث به روش‌های غیراستاندارد و بدون رعایت ضوابط فنی و همچنین در معرض شرایط جوی خشن قرار گرفتن، موردبازسازی و تقویت قرار می‌گیرند.

در حالت پس از زلزله، ساختمان‌های آسیب‌دیده که قابل بازگشت به حالت قبل نیستند، مورد بازبینی و تعمیر قرار می‌گیرند. هدف از بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌ ها، کاهش خطر فروپاشی یا تخریب جزئی آن‌ها در صورت بروز زلزله است. بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌ها نه‌تنها جان افراد را نجات می‌دهد، بلکه باعث حفظ ارزش اقتصادی و تاریخی ساختمان‌ها نیز می‌شود.

مقاوم سازی ساختمان‌ ها در برابر زلزله چالش‌های فنی، مالی، قانونی و اجتماعی دارد که باید با برنامه‌ریزی و همکاری دستگاه‌های مسئول و مالکین ساختمان‌ها رفع شوند.

بهسازی لرزه‌ای می‌تواند شامل تقویت ستون‌ها، دیوارهای برشی، قاب‌های خمشی، اتصالات و پیچ و مهره‌ها، تعویض یا تقویت پوشش‌های سقف و کف، نصب میراگرها و جداسازهای لرزه‌ای و غیره باشد.

در کنار مفهوم بهسازی لرزه‌ای ساختمان، مقاوم‌سازی ساختمان‌ ها نیز یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش ایمنی و کاهش خسارت در برابر زلزله است. مقاوم‌سازی ساختمان به معنای اعمال تغییرات و اصلاحات در سازه، مصالح، نحوه اتصال و طراحی ساختمان است که باعث بهبود رفتار لرزه‌ای آن می‌شود. مقاوم‌سازی ساختمان می‌تواند به‌صورت پیشگیرانه یا پس از وقوع زلزله انجام شود.

پیشگیرانه به معنای رعایت استانداردهای مقاوم‌سازی در زمان طراحی و ساخت ساختمان است. پس از وقوع زلزله به معنای بررسی خسارات و تعمیر و تقویت قسمت‌های آسیب‌دیده یا نقص دار ساختمان است. مقاوم‌سازی ساختمان نه‌تنها جان و مال افراد را حفظ می‌کند، بلکه باعث کاهش هزینه‌های بازسازی و توسعه شهری می‌شود.

چالش‌های مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای ساختمان چیست؟

همان‌گونه که ذکر شد، مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای ساختمان یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش ایمنی و کاهش خسارات ناشی از زلزله است. اما چالش‌های اصلی عملیات بهسازی و مقاوم‌سازی ساختمان چه هستند؟

برخی از چالش‌های موجود مقاوم سازی ساختمان و بهسازی لرزه‌ای ساختمان عبارت‌اند از:

• در ساختمان‌های جدید: چالش‌های موجود در این بخش شامل حساسیت بالا در طراحی و اجرای سیستم‌های میراگر، انتخاب مصالح و اتصالات مناسب، رعایت قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی، ارزیابی رفتار لرزه‌ای و عملکرد ساختمان، تحلیل و طبقه‌بندی ریسک و خسارت پذیری، و اعمال اصول پایداری و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی است.
• در ساختمان‌های قدیمی: چالش‌های موجود در بخش مقاوم سازی ساختمان های بنایی و ساختمان های قدیمی نیز شامل شناسایی وضعیت فعلی ساختمان، تشخیص نقص‌ها و آسیب‌های سازه‌ای، انتخاب روش‌های مناسب برای تقویت و بهسازی، برآورد هزینه‌ها و بازده سرمایه‌گذاری، حفظ زیبایی و کارکرد ساختمان، حفظ حقوق مالکین و مستاجرین، و رعایت استانداردهای ایمنی و بهداشت است.

برخی از چالش های مقاوم سازی ساختمان و بهسازی لرزه‌ای ساختمان:

• عدم آگاهی و توجه کافی به اهمیت مقاوم‌سازی ساختمان در جامعه.
• عدم وجود قوانین و مقررات کافی و مناسب برای اجرای مقاوم‌ سازی ساختمان.
• عدم دسترسی به منابع مالی و تسهیلات بانکی برای پروژه‌های مقاوم‌ سازی ساختمان.
• عدم رعایت استانداردهای کیفی و نظارت بر کارهای مقاوم‌سازی ساختمان.
• محدود بودن شرکت‌های تخصصی مشاوره مقاوم‌ سازی و بهسازی لرزه‌ای
• محدود بودن اکیپ‌های اجرایی تخصصی مقاوم‌سازی و بهسازی

برای رفع این چالش‌ها، لازم است که تلاش‌های جدی و همگام در جهت افزایش آگاهی، تدوین قوانین، فراهم کردن منابع، به‌روز رساندن دانش، همکاری بین نمادها و رعایت استانداردهای کار شود. فقط با این شرایط، می‌توان انتظار داشت که مقاوم‌سازی ساختمان به‌عنوان یک روش کارآمد و ضروری برای کنترل خطر زلزله در کشور پذیرفته شود.

همان‌گونه که ذکر شد، چالش‌های مقاوم‌سازی ساختمان در برابر زلزله نه‌تنها چالش‌های فنی و مهندسی است، بلکه چالش‌های اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی نیز به شمار می‌روند.

متخصصین این حوزه در شرکت برنا بهینه تدبیر در تلاش‌اند تا با تکیه‌ بر تجربه و تخصص خود و همچنین در نظرگیری پارامترهای تأثیرگذار درنتیجه طرح، بر چالش‌های موجود هر پروژه بنا به شرایط آن غلبه نمایند تا مدارک فنی تخصصی تولیدشده توسط آن‌ها منافع تمامی ذینفعان حتی جامعه و محیط‌زیست را تأمین نماید.

برخی از استانداردهای مورد استفاده در حوزه مقاوم سازی ساختمان به شرح زیر می‌باشد:

• نشریه 360 (دستورالعمل بهسازی لرزه‌ای)
• نشریه 361 (تفسیر بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌های موجود)
• ACI 440 1R (Guide for the Design and Construction of Concrete Reinforced with FRP Bars)
• ACI 440 2R (Guide for the Design and Construction of Externally Bonded FRP Systems for Strengthening Concrete Structures)
• ACI 440 3R (Guide Test Methods for Fiber-Reinforced Polymers (FRPs) for Reinforcing or Strengthening Concrete Structures)
• ACI 440 4R (Prestressing Concrete Structures with FRP Tendons)
• ACI 355 3R (Guide for Design of Anchorage to Concrete),
• ACI 355 4M (Qualification of Post-Installed Adhesive Anchors in Concrete),
• ACI 546 R (Concrete Repair Guide)

راهکارهای مقاوم سازی فونداسیون چیست؟

فونداسیون یا پایه ساختمان، بخشی از سازه است که وظیفه انتقال بارهای عمودی و افقی ساختمان به زمین را دارد. فونداسیون باید به‌گونه‌ای طراحی و اجرا شود که بتواند بارهای محوری، خمشی، برشی و لغزشی را تحمل کند و همچنین مقاوم در برابر تغییرات دما، رطوبت، فشار آب زیرزمینی و تغییرات خاک باشد.

در صورت عدم رعایت اصول طراحی و اجرای فونداسیون، ممکن است با مشکلاتی مانند ترک‌خوردگی، نشست، کج شدگی و حتی فروپاشی ساختمان مواجه شویم. برای جلوگیری از این مشکلات، لازم است راهکارهای بهسازی فونداسیون را در نظر گرفت.

راهکارهای بهسازی فونداسیون ممکن است شامل تقویت، تعمیر، تغییر ابعاد یا جایگزینی فونداسیون باشد. این راهکارها بستگی به نوع و شدت خسارت، نوع و عمق فونداسیون، نوع و خصوصیات خاک و هزینه و زمان موردنظر دارد.

برخی از روش‌های رایج مقاوم سازی فونداسیون عبارت‌اند از:

• افزایش عمق فونداسیون، در این روش، فونداسیون به‌صورت پله‌های عمودی یا مورب در خاک قرار می‌گیرد تا به لایه‌های مقاوم‌تر خاک دسترسی پیدا کند. این روش برای خاک‌های نرم و شل مناسب است.
• افزایش سطح فونداسیون، به کمک کاشت میلگرد در فونداسیون فعلی و بتن‌ریزی سطح فونداسیون افزایش می‌یابد.
• تقویت خاک زیر فونداسیون با استفاده از روش‌های مانند جبران نشست به کمک تزریق فوم زیر فونداسیون، تثبیت خاک، تراکم خاک یا تغذیه خاک.
• تعمیر ترک‌ها و نقص‌های فونداسیون با استفاده از رزین‌های اپوکسی، ملات های سیمانی، ملات های پلیمر یا ملات های نانو
• جایگزینی فونداسیون با استفاده از روش‌های مانند حفاری و جابجایی، حفاری و قطع کردن، حفاری و پر کردن یا حفاری و نصب جدید
• استفاده از پره‌های فولادی: در این روش، پره‌های فولادی به‌صورت قائم یا شیب‌دار در خاک فروکشیده می‌شود تا با فونداسیون اتصال داده شود. این روش برای خاک‌های لغزنده و نامطمئن مناسب است.

این روش‌ها باعث می‌شود که فونداسیون در عمق بیشتری قرار گیرد و بتواند بارهای سنگین‌تر و پیچیده‌تر را تحمل کند. البته باید توجه داشت که هر روش دارای مزایا و معایب خود است و باید با توجه به شرایط خاص هر پروژه، روش مناسب را انتخاب کرد.

راهکارهای مقاوم سازی تیر بتنی چگونه هستند؟

تیرهای بتنی مسلح در سازه‌ها نقش مهمی در انتقال بارهای قائم و جانبی دارند. باگذشت زمان و تأثیر عوامل مختلف، تیرهای بتنی ممکن است آسیب‌دیده، ضعیف شده و نیاز به بهسازی داشته باشند. برای بهسازی تیرهای بتنی می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که در این متن به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• استفاده از ژاکت بتن مسلح: این روش شامل افزایش ضخامت وجوه تیر با ریختن بتن مسلح جدید است. با این روش می‌توان مقاومت خمشی و برشی تیر را افزایش داد. برای انجام این روش باید سطح بتن قدیمی را زبر کرده و آرماتورهای جدید را با آرماتورهای قدیم جوش داد. همچنین باید تکمیل‌کننده‌های مناسب را برای انتقال نیرو بین بتن قدیم و جدید استفاده کرد.
• تقویت تیر بتنی با روکش فولادی : این روش شامل چسباندن ورق‌های فولادی به وجه کششی تیر با استفاده از رزین اپوکسی است. با این روش می‌توان مقاومت خمشی تیر را افزایش داد. برای انجام این روش باید سطح بتن قدیمی را تمیز کرده و ورق‌های فولادی را بافاصله مناسب از گوشه‌های تیر چسباند.
• استفاده از نبشی و رکابی: این روش شامل نصب نبشی‌ها و رکاب‌های فولادی در گوشه‌های تیر با استفاده از پیچ و مهره یا جوش است. با این روش می‌توان مقاومت خمشی و برشی تیر را افزایش داد. برای انجام این روش باید سطح بتن قدیمی را زبر کرده و نبشی‌ها و رکاب‌ها را با طول مناسب نصب کرد.
• تقویت خمشی تیر با: FRP واژه FRP مخفف Fiber Reinforced Polymer است که شامل الیاف شیشه، کربن یا آرامید است که با پلیمر حساس به حرارت پوشانده شده‌اند. با چسباندن لایه‌های FRP به وجه کششی تیر می‌توان مقاومت خمشی تیر را افزایش داد. برای انجام این روش باید سطح بتن قدیمی را تمیز کرده و سپس مضرس کار نمود. پس از انجام این عملیات لایه‌های FRP را با رزین اپوکسی چسباند.
• تقویت برشی تیر با مصالح FRP: برای افزایش مقاومت برشی تیر می‌توان از نوارهای FRP به‌صورت عمودی یا مورب در وجوه تیر استفاده کرد. با این روش می‌توان مقاومت برشی تیر را افزایش داد. برای انجام این روش باید سطح بتن قدیمی را تمیز کرده و نوارهای FRP را با رزین اپوکسی چسباند.
• افزایش مقاومت موضعی تیرهای دارای سوراخ: در برخی موارد، تیرهای بتنی ممکن است دارای سوراخ‌هایی باشند که به علت عبور لوله‌ها، کابل‌ها یا سایر مصالح از آن‌ها ایجادشده‌اند. این سوراخ‌ها ممکن است مقاومت خمشی و برشی تیر را کاهش دهند. برای بهسازی این تیرها می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• پر کردن سوراخ با بتن یا ملات
• پر کردن سوراخ با فولاد یا FRP
• نصب نبشی یا رکاب فولادی در دو طرف سوراخ
• نصب نبشی یا رکاب در دو طرف سوراخ

راهکارهای بهسازی ستون چگونه می باشند؟

ستون‌ها ازجمله اجزای مهم سازه‌های بتنی هستند که باید تحت بارهای عمودی و گاهی افقی مقاوم باشند. درصورتی‌که ستون‌ها دچار آسیب یا ضعف شوند، ممکن است خطرات جدی برای امنیت و پایداری سازه به وجود آورند. برای جلوگیری از این خطرات، لازم است راهکارهای مناسبی برای بهسازی ستون‌ها اتخاذ شود. راهکارهای بهسازی ستون‌ها می‌توانند بسته به نوع آسیب، مقدار ضعف، محل قرارگیری و هزینه‌پذیری سازه متفاوت باشند. در این بخش، به برخی از رایج‌ترین راهکارهای بهسازی ستون‌های بتنی پرداخته‌شده است.

• استفاده از پوشش‌های فولادی: یکی از روش‌های مؤثر و پرکاربرد برای بهسازی ستون‌های بتنی، استفاده از پوشش‌های فولادی است. در این روش، سطح ستون با یک‌لایه فولاد پوشانده می‌شود که باعث افزایش مقاومت فشاری، کششی و خمشی ستون می‌گردد. پوشش فولادی می‌تواند به‌صورت صفحات چسبانده شده یا قاب‌های محصورکننده باشد. این روش مناسب برای ستون‌های دارای آسیب‌های سطحی، ترک‌خوردگی، خوردگی یا کمبود تیرگیر است.
• استفاده از الیاف کربن: روش دیگری که در بهسازی ستون‌های بتنی کاربرد دارد، استفاده از الیاف کربن است. الیاف کربن دارای خصوصیات بالقوه بالای مقاومت کششی، سبک وزن و نفوذپذیر هستند. در این روش، الیاف کربن به‌صورت نوار چسبانده شده یا پارچه فرم شده به سطح ستون اعمال می‌شود. الیاف کربن باعث افزایش مقاومت خمشی و کششی ستون می‌گردد و همچنین جذب انرژی در صورت لرزش  گیر را بهبود می‌بخشد. این روش مناسب برای ستون‌های دارای آسیب‌های ناشی از تغییرات حجم، تغییرات دما، خوردگی  گیر و تیرگیر نامطلوب است.
• استفاده از ژاکت بتنی: روش دیگر برای بهسازی ستون‌های بتنی، استفاده از ژاکت است. ژاکت یک پوشش بتنی است که به‌صورت دوردستی یا نزدیک‌دستی به سطح ستون اضافه می‌شود. ژاکت باعث افزایش مقاومت فشاری و خمشی ستون می‌گردد و همچنین محافظت از میلگرد در برابر خوردگی را تأمین می‌کند. ژاکت می‌تواند به‌صورت خودسخت کننده یا نیازمند قالب‌بندی باشد. این روش برای ستون‌های دارای آسیب‌های سطحی، ترک‌خوردگی، آسیب دیگی در اثر خوردگی، قلوه‌کن شدن و جدا شدن کاور ستون بتنی و ستون‌هایی که ابعادشان کمتر از تیر می‌باشد مناسب است.
• استفاده از بتن تزریقی: روش دیگر برای بهسازی ستون‌های بتنی، استفاده از بتن تزریقی است. بتن تزریقی یک ماده پرکننده است که با فشار وارد ترک‌ها و خلل‌های سطح ستون می‌شود و باعث پر شدن آن‌ها می‌گردد. بتن تزریقی باعث افزایش مقاومت فشاری و کششی ستون می‌گردد و همچنین جلوگیری از نفوذ آب‌وهوا به داخل سازه را فراهم می‌کند. بتن تزریقی معمولاً دارای افزودنی‌های خاص برای بهبود خصوصیات رئولوژی، شکست، چسبندگی و مقاومت در برابر خوردگی است. این روش برای ستون‌های دارای ترک‌خوردگی، خلل و فرج و نفوذپذیر مناسب است.

راهکارهای بهسازی دال بتنی چگونه می باشد؟

دال بتنی یکی از اجزای اصلی سازه‌های بتن‌آرمه است که وظیفه تحمل بارهای قائم و عملکرد دیافراگم افقی را دارد. هدف از بهسازی دال بتنی، بهبود عملکرد سازه در برابر نیروهای وارده، افزایش عمر مفید سازه و حفظ ارزش اقتصادی آن سازه است.

با توجه به نوع آسیب‌های موجود در دال، روش‌های مختلفی برای تعمیر و تقویت آن وجود دارد که عبارت‌اند از:

• تعمیر موضعی دال با استفاده از مواد پلیمری، بتن‌ریزی یا بتن پاشی
• افزایش ضخامت دال از بالا یا پایین با اضافه کردن بتن و میلگرد جدید (درصورتی‌که محدودیت ارتفاعی نداشته باشیم)
• اضافه کردن تیرک فولادی به‌عنوان یک عضو خمشی جانبی
• اضافه نمودن نوارهای فولادی در وجوه دال به‌منظور افزایش مقاومت خمشی و کششی
• مقاوم‌سازی اتصال دال به دیوار برشی با استفاده از وصله‌های برشی، ژاکت بتنی یا FRP
• بهبود عملکرد دیافراگمی دال با تقویت تیرها، ستون‌ها و اتصالات آن‌ها
• استفاده از مصالح FRP به‌صورت نوار، صفحه یا وصله بر روی سطح دال

 روش‌های مقاوم سازی ساختمان با توجه به شرایط سازه، هزینه، زمان و نتایج موردنظر قابل انتخاب هستند.